چرا شستن صورت با آب داغ پوست را پیر می‌ کند؟ | معایب

شاید در نگاه اول شستن صورت با آب داغ حس آرامش‌ بخشی به همراه داشته باشد؛ اما واقعیت نگران‌کننده‌ای در پس این عادت نهفته است. متخصصان پوست تأکید دارند که تماس مکرر پوست صورت با آب داغ می‌تواند به آسیب‌های جدی و غیرقابل جبرانی منجر شود. در این مقاله به بررسی دقیق دلایل و اثرات منفی آب داغ بر پوست صورت پرداخته و نکاتی کاربردی برای حفظ سلامت و زیبایی پوست را ارائه می‌دهیم.

اثرات مضر شستن صورت با آب داغ

از جمله عوارض شستن ضورت با آب داغ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. گشادی رگ‌ های خونی و آسیب به بافت‌ های ظریف

پوست صورت، به دلیل نازکی و حساسیت بالایش نسبت به سایر نواحی بدن، به سرعت تحت تأثیر دماهای بالا قرار می‌گیرد. تماس طولانی با آب داغ سبب گشادی ناگهانی و دائمی رگ‌ها و مویرگ‌های موجود در پوست می‌شود. دکتر راشل نظریان، عضو گروه پوست شوایگر، در گفت‌وگو با مجله Marie Claire خاطرنشان کرده‌اند که دمای بالا باعث گشاد شدن رگ‌ها می‌شود و این پدیده می‌تواند زمینه‌ساز قرمزی و بروز مشکلاتی مانند روزاسه گردد.

۲. از بین رفتن لایه‌ های محافظتی پوست

پوست دارای لایه‌ای از چربی‌های طبیعی است که به عنوان سد محافظ در برابر خشکی و آلودگی‌های محیطی عمل می‌کند. استفاده مکرر از آب داغ موجب حل شدن و از بین رفتن این چربی‌های حیاتی می‌شود. متخصصان پوست هشدار می‌دهند که کاهش این لایه‌های محافظ باعث خشکی، حساسیت بیشتر و حتی ایجاد چین و چروک در طول زمان می‌گردد.

۳. کاهش تولید کلاژن و تسریع روند پیری

کلاژن پروتئینی است که مسئول حفظ ساختار و ارتجاعی پوست می‌باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که آب داغ قادر است تولید کلاژن را کند کرده و باعث از دست رفتن این عنصر حیاتی در پوست شود. کاهش سطح کلاژن به مرور زمان منجر به ایجاد چین و چروک و افتادگی پوست خواهد شد. دکتر روهیت باترا، معاون بخش پوست بیمارستان Sir Ganga Ram، در مصاحبه با رسانه‌ها به این نکته اشاره کرده‌اند که استفاده از آب داغ می‌تواند روند پیری پوست را به شدت تسریع کند.

۴. تحریک و قرمزی پوست

آب داغ با ایجاد تحریک و افزایش جریان خون، سبب بروز قرمزی‌های ناخواسته در پوست می‌شود. این امر به ویژه برای افرادی که پوست حساس دارند یا از بیماری‌هایی مانند روزاسه رنج می‌برند، می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. همچنین، گسترش رگ‌های خونی در سطح پوست می‌تواند ظاهر نامتقارن و غیرطبیعی به آن ببخشد.

چرا آب داغ باعث آسیب به پوست می‌ شود؟

از علت های آسیب دیدن پوست با آب داغ شامل موارد زیر می باشد:

الف) واکنش فیزیولوژیکی پوست به حرارت

شستن صورت با آب داغ، واکنش‌ های فیزیولوژیکی متعددی در بدن رخ می‌دهد. افزایش دما باعث می‌شود که رگ‌های خونی گشاد شده و جریان خون در سطح پوست افزایش یابد. این امر در نگاه اول می‌تواند حس گرما و آرامش را ایجاد کند؛ اما در درازمدت، گشاد شدن مداوم این رگ‌ها می‌تواند باعث آسیب دیدن بافت‌های ظریف و افزایش حساسیت پوست شود.

ب) از بین رفتن سد چربی و آسیب به لایه محافظتی

لایه چربی طبیعی پوست نه تنها به عنوان حفاظی در برابر آلودگی عمل می‌کند بلکه نقش مهمی در حفظ رطوبت و جلوگیری از خشکی پوست دارد. آب داغ به سرعت این سد محافظ را از بین می‌برد. از دست دادن این چربی‌ها باعث می‌شود که پوست در معرض عوامل محیطی مانند آلودگی و تغییرات دما قرار گیرد و به تدریج خشکی، التهاب و حتی ترک‌های ریز روی پوست ایجاد شود.

ج) تسریع روند فرسایش ساختار پوست

عوامل مختلفی مانند افزایش جریان خون و از دست رفتن چربی‌های محافظ، موجب تسریع فرسایش ساختار پوست می‌شوند. کاهش تولید کلاژن و آسیب به رگ‌های خونی، به مرور زمان موجب از بین رفتن انعطاف‌پذیری پوست و بروز چین و چروک‌های غیرقابل جبران می‌گردد. به عبارت دیگر، استفاده مداوم از آب داغ نه تنها به پوست آسیب فیزیکی وارد می‌کند بلکه روند طبیعی پیری را نیز تسریع می‌کند.

مطالب بیشتر: آیا شستن صورت در صبح ضروری است؟

عوارض ناشی از استفاده مداوم از آب داغ

عوارض شستن صورت با استفاده از آب داغ عبارتند از:

۱. خشکی و بی‌ حالی پوست

یکی از اولین و واضح‌ترین اثرات آب داغ بر روی پوست، خشکی و بی‌حالی آن است. حذف چربی‌های ضروری باعث می‌شود که پوست دیگر قادر به نگهداری رطوبت نباشد و در نتیجه خشک و شکننده شود. خشکی پوست به نوبه خود می‌تواند باعث تحریک و التهاب شود و ظاهر پوست را نامتقارن و بی‌جان نشان دهد.

۲. افزایش چین و چروک

با کاهش تولید کلاژن به دلیل آسیب‌های ناشی از حرارت، پوست فاقد ساختار محکم و انعطاف‌پذیر می‌شود. این موضوع در نهایت باعث ایجاد چین و چروک‌های عمیق و دیرپای روی صورت می‌شود. متخصصان پوست هشدار می‌دهند که جلوگیری از استفاده از آب داغ یکی از روش‌های ساده اما مؤثر در جلوگیری از پیری زودرس است.

۳. تشدید مشکلات پوستی مانند روزاسه

افرادی که از بیماری‌هایی مانند روزاسه رنج می‌برند، با استفاده از آب داغ وضعیت خود را بدتر می‌کنند. گشاد شدن رگ‌های خونی و افزایش جریان خون باعث تحریک بیشتر پوست می‌شود و می‌تواند نشانه‌های این بیماری را تشدید کند. در نتیجه، استفاده از آب داغ برای شستشوی صورت در میان افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی، توصیه نمی‌شود.

۴. آسیب به ساختار پوست و کاهش قابلیت بازسازی

پوست در معرض حرارت شدید، توانایی خود برای بازسازی و ترمیم آسیب‌ها را از دست می‌دهد. آسیب‌های ناشی از آب داغ می‌تواند باعث شود که پوست نتواند به درستی سلول‌های جدید را تولید کند و در نتیجه آسیب‌ها به شکل دائمی باقی بمانند. این موضوع به ویژه در بلندمدت می‌تواند اثرات مخربی بر سلامت و ظاهر پوست داشته باشد.

راهکارهایی برای شستشوی صحیح صورت

برای شستن صورت به شکل صحیح تنها کافی است مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. استفاده از آب ولرم

بهترین جایگزین برای آب داغ، آب ولرم است. آب ولرم دارای دمایی است که هم حس آرامش‌بخشی ایجاد می‌کند و هم به ساختار پوست آسیب نمی‌رساند. دکتر هادلی کینگ، استاد پوست دانشگاه کورنل توصیه می‌کنند که زمان تماس پوست با آب باید کوتاه بوده و از آب با دمای معتدل استفاده شود تا از گشاد شدن مداوم رگ‌ها جلوگیری شود.

۲. مدت زمان محدود شستشو

شستشوی طولانی مدت با آب، صرف‌نظر از دمای آن، می‌تواند باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی پوست شود. توصیه می‌شود که زمان شستشوی صورت بیش از ۱۰ دقیقه طول نکشد. این اقدام به حفظ رطوبت و جلوگیری از خشکی پوست کمک شایانی می‌کند.

۳. استفاده از محصولات مناسب

پس از شستشوی صورت، استفاده از کرم‌ های مرطوب‌ کننده معتبر مانند کرم مرطوب کننده پوست خشک وناتن، کرم مرطوب کننده پوست چرب ورناتن و محصولات مراقبتی مناسب برای حفظ رطوبت و بازسازی لایه‌های محافظتی پوست ضروری است. این محصولات می‌توانند به تأمین چربی‌های طبیعی پوست کمک کنند و از آسیب‌های ناشی از عوامل محیطی جلوگیری نمایند.

۴. رعایت نکات بهداشتی دیگر

برای داشتن پوستی سالم و زیبا، رعایت نکات بهداشتی دیگری مانند استفاده از کرم ضدآفتاب، رژیم غذایی متعادل و مصرف آب کافی بسیار اهمیت دارد. تغذیه سالم و هیدراتاسیون مناسب نه تنها به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند، بلکه روند پیری را نیز کند می‌نماید.

نکات تکمیلی برای حفظ سلامت پوست

الف) محافظت در برابر آفتاب

یکی از بزرگ‌ترین عوامل تسریع روند پیری، قرارگیری مکرر در معرض نور خورشید است. اشعه‌های ماوراءبنفش (UV) باعث تخریب کلاژن و الاستین پوست می‌شوند. استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب حتی در روزهای ابری و پوشیدن لباس‌های محافظ از جمله اقداماتی است که می‌تواند از آسیب‌های ناشی از آفتاب جلوگیری کند.

ب) تغذیه مناسب و مصرف مواد مغذی

رژیم غذایی متعادل و مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها نقش بسزایی در حفظ سلامت پوست دارد. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، مرغ و حتی منابع گیاهی مانند سویا می‌تواند به تأمین کلاژن و سایر مواد مغذی مورد نیاز پوست کمک کند. کاهش مصرف قندهای تصفیه‌شده و کربوهیدرات‌های ساده نیز می‌تواند از آسیب به ساختار پوست جلوگیری نماید.

ج) نوشیدن آب کافی

هیدراتاسیون مناسب از مهم‌ترین عوامل در حفظ رطوبت پوست است. نوشیدن حداقل ۲ لیتر آب در روز به تأمین رطوبت مورد نیاز پوست کمک کرده و از خشکی و بروز خطوط ریز جلوگیری می‌کند. پوست شاداب و درخشان نتیجه مستقیم این هیدراتاسیون مناسب است.

د) استفاده از مکمل‌های غذایی

برای تقویت سلامت پوست، استفاده از مکمل‌هایی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند بتاکاروتن، ویتامین C و امگا ۳ هستند، می‌تواند مفید باشد. این مکمل‌ها به کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود بازسازی سلولی و تقویت ساختار پوست کمک می‌کنند.

ه) رعایت روتین مراقبت از پوست

داشتن یک روتین منظم مراقبت از پوست که شامل تمیز کردن، مرطوب کردن و استفاده از محصولات ضد پیری باشد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تغییرات کوچک در این روتین می‌تواند تأثیرات چشمگیری در طولانی مدت بر ظاهر پوست داشته باشد.

نتیجه‌ گیری

در نهایت، شستن صورت با آب داغ می‌تواند اثرات منفی جدی و پایداری بر سلامت و زیبایی پوست داشته باشد. از گشاد شدن رگ‌های خونی گرفته تا کاهش تولید کلاژن و از بین رفتن چربی‌های محافظ، تمامی این عوامل در تسریع روند پیری پوست نقش دارند. با رعایت نکاتی مانند استفاده از آب ولرم، محدود کردن زمان شستشو، استفاده از محصولات مناسب و رعایت تغذیه سالم، می‌توان از بسیاری از این آسیب‌ها جلوگیری کرد.