روش های مراقبت از پوست قبل و بعد از کوهنوردی

هیجان صعود به قله و قدم‌ زدن در دل طبیعت، چیزی نیست که به‌راحتی فراموش شود. اما در کنار تمام لذتی که کوهنوردی برای ذهن و جسم فراهم می‌کند، پوست ما هم در این مسیر با چالش‌هایی جدی مواجه می‌شود. تابش مستقیم خورشید، وزش بادهای سرد، کاهش رطوبت هوا و دمای پایین، همه عواملی هستند که می‌توانند باعث خشکی، التهاب یا حتی آسیب‌های عمیق‌تر به پوست کوهنوردان شوند. پوست سالم و مقاوم، یکی از کلیدهای موفقیت در کوهنوردی است. فرقی نمی‌کند از چه سبک یا تکنیکی استفاده می‌کنید، اگر پوست دست‌ها و صورت‌تان نتواند فشار سفرهای سخت را تحمل کند، رسیدن به قله و ادامه مسیر خیلی سخت‌تر خواهد شد.

خوشبختانه برای حفظ سلامت و شادابی پوست، لازم نیست کارهای پیچیده‌ای انجام دهید. فقط کافی‌ست چند نکته ساده و کاربردی را قبل و بعد از کوهنوردی رعایت کنید تا پوست‌تان هم‌پای شما از این تجربه لذت ببرد و دچار آسیب نشود.

در ادامه با مقاله سایت ورناتن به چند توصیه مؤثر و در عین حال ساده اشاره می‌کنیم که رعایت آن‌ها می‌تواند تفاوت بزرگی در سلامت پوست‌تان بعد از کوهنوردی ایجاد کند.

پوست کوهنوردان؛ پشت‌صحنه‌ ای از مقاومت و آسیب‌ پذیری

پوست دست‌های سنگنوردان، هر روز در مواجهه مستقیم با سطوح خشن سنگ‌ها و اصطکاک شدید قرار دارد. این تماس مکرر باعث می‌شود پوست دچار خشکی، ترک‌خوردگی، تاول، بریدگی و حتی خونریزی شود. اما اهمیت این عضو فراتر از ظاهر آن است؛ پوست دست، نقش کلیدی در حفظ قدرت، دقت و عملکرد در هنگام صعود ایفا می‌کند. اگر مراقبت از آن جدی گرفته نشود، نه تنها درد و ناراحتی به همراه دارد، بلکه می‌تواند توانایی شما را در سنگنوردی به شدت کاهش دهد.

بنابراین، داشتن یک برنامه منظم و هدفمند مراقبت از پوست، بخش جدایی‌ناپذیر رشد و پیشرفت در دنیای سنگنوردی است. 

چگونه پینه‌ های سالم بسازیم و از آن‌ ها مراقبت کنیم؟

اولین و مهم‌ترین گام، ساختن پینه‌هایی مقاوم است. اما سوال اینجاست: چگونه می‌توان چنین پینه‌هایی داشت؟ هرچه بیشتر دست‌ها در معرض فشار و اصطکاک باشند، پوست ضخیم‌تر و مقاوم‌تر خواهد شد.

وقتی پینه‌ها شروع به شکل گرفتن کردند، باید به دقت آن‌ها را بررسی کنید. به ویژه بخش‌های کوچک و نواحی که ضخیم‌تر شده‌اند. استفاده از سوهان ناخن به آرامی روی این پوسته‌ها باعث صاف‌تر شدن سطح پوست می‌شود. همچنین با ناخنگیر می‌توانید پوست‌های اضافی و خشک شده را بردارید تا در طول کوهنوردی آسیبی به دستانتان وارد نشود.

کرم‌ ها و پمادها، بهترین همراهان پوست کوهنوردان

اگر کوهنوردی برای شما یک عادت یا سبک زندگی است، داشتن یک کرم یا پماد مرطوب‌کننده همیشه باید جزو تجهیزات‌تان باشد. مرطوب نگه داشتن پوست کوهنوردان، به ویژه پس از مواجهه با عوامل محیطی سخت مانند سرما، باد و اصطکاک مکرر، کلید حفظ سلامت پوست است. کرم مرطوب کننده دست (ورناتُن) با خاصیت مرطوب‌کنندگی و تغذیه‌کنندگی عمیق از پوست شما در برابر آسیب‌های محیطی که ممکن است در کوه ایجاد شود، محافظت می‌کند.

قبل از شروع کوهنوردی چه کارهایی برای پوست صورت باید انجام دهیم؟

ضدآفتاب؛ سپر محافظ پوست:
هیچ چیز به اندازه ضدآفتاب مناسب نمی‌تواند پوست شما را در برابر اشعه‌های مضر UV محافظت کند. حتما از کرمی با SPF حداقل ۳۰ و طیف وسیع استفاده کنید و آن را ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیش از شروع کوه‌نوردی روی تمام نواحی در معرض دید بمالید. یادتان باشد که هر دو ساعت یک بار این محافظ را تمدید کنید، حتی اگر عرق کرده یا شنا رفته باشید. این یک قدم ساده اما نجات‌بخش برای جلوگیری از سوختگی و پیری زودرس پوست است.

مرطوب‌کننده؛ سپر آبرسانی پوست:
هوای کوهستان اغلب خشک است و پوست را تشنه نگه می‌دارد. استفاده از یک مرطوب‌کننده مناسب، ترجیحاً ضدآب و بدون عطر، به حفظ رطوبت طبیعی پوست کمک می‌کند. اگر برنامه کوهنوردی چند روزه است، همراه داشتن مرطوب‌کننده ای همانند مرطوب کننده های ورناتن الزامی است تا بتوانید در طول روز پوستتان را تغذیه کنید. حتی برای برنامه‌های کوتاه، قبل و بعد از کوه‌نوردی کرم مرطوب‌کننده را فراموش نکنید.

لباس مناسب؛ خط اول دفاعی پوست:
لباس‌های مخصوص کوهنوردی معمولاً از الیافی تهیه شده‌اند که علاوه بر راحتی، از پوست کوهنوردان در برابر سرما، باد و نور خورشید محافظت می‌کنند. استفاده از لباس‌های آستین بلند و شلوارهای مقاوم می‌تواند از تماس مستقیم پوست با سنگ‌ها، خاشاک و نور شدید خورشید جلوگیری کند. این لباس‌ها همچنین به دفع رطوبت و عرق کمک می‌کنند تا پوست شما خشک و سالم بماند.

عینک آفتابی؛ محافظ چشم‌ها و پوست اطراف:
چشم‌ها و پوست نازک اطرافشان در برابر اشعه UV بسیار حساس هستند. انتخاب یک عینک کوهنوردی با محافظت UV، از آسیب‌های چشمی و همچنین از ایجاد چروک و خشکی در نواحی اطراف چشم جلوگیری می‌کند.

کلاه لبه‌دار و پوشش گردن:
نور خورشید در ارتفاعات کوهستانی شدت بیشتری دارد. پوشیدن کلاه لبه‌دار کمک می‌کند صورت و گوش‌ها کمتر در معرض آفتاب قرار بگیرند. یادتان باشد گردن هم منطقه‌ای حساس است که اغلب فراموش می‌شود و به راحتی دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود؛ پس حتماً گردن خود را با پوشش مناسب یا کرم ضدآفتاب محافظت کنید.

هنگام کوهنوردی چه باید کرد؟

آبرسانی مداوم؛ کلید سلامت پوست:
در ارتفاعات، بدن سریع‌تر آب از دست می‌دهد و پوست کوهنوردان به خشکی و ترک‌خوردگی حساس‌تر می‌شود. نوشیدن آب کافی و منظم، بهترین راه برای حفظ رطوبت بدن و پوست است. حتی اگر تشنه نیستید، به طور منظم آب بنوشید.

تعویض لباس؛ نجات‌دهنده پوست از آسیب‌های اصطکاکی:
عرق‌کردن مداوم باعث مرطوب ماندن پوست و افزایش احتمال سایش و التهاب می‌شود. اگر لباس‌تان خیس شده، در اولین فرصت آن را تعویض کنید تا پوست‌تان در محیطی خشک و راحت قرار بگیرد و از ایجاد زخم یا سایش جلوگیری شود.

محافظت از دست‌ها؛ فراموش نشود:
دست‌ها به طور مداوم در معرض باد، آفتاب و تماس با ابزار و سنگ‌ها هستند. استفاده از کرم ضدآفتاب و مرطوب‌کننده برای دست‌ها، کمک می‌کند پوست این نواحی نرم و سالم بماند. همچنین در شرایط سرد یا کار با ابزار، دستکش مناسب فراموش نشود؛ سیستم لایه‌بندی دستکش‌ها به حفظ دمای مطلوب پوست و جلوگیری از زخم کمک می‌کند.

مراقبت از لب‌ها با بالم‌های محافظ:
لب‌ها یکی از حساس‌ترین نقاط بدن هستند که به سرعت دچار خشکی و ترک می‌شوند. استفاده از بالم لب حاوی SPF حداقل ۱۵، محافظی موثر در برابر باد سرد و اشعه خورشید است و به حفظ رطوبت لب‌ها کمک می‌کند.

نکته جالب اینکه همان‌طور که در کوهنوردی با شرایط محیطی خاص مثل باد، آفتاب و تعریق سر و کار دارید، در فعالیت‌هایی مثل شنا در دریا هم پوست با چالش‌هایی مانند نمک، آفتاب‌سوختگی و خشکی مواجه می‌شود. اگر می‌خواهید یاد بگیرید چگونه در برابر این شرایط متفاوت از پوست خود محافظت کنید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب” چگونه قبل و بعد از شنا از پوست خود محافظت کنیم؟ “را نیز مطالعه کنید.

مراقبت از پوست کوهنوردان بعد سنگنوردی؛ بازگرداندن طراوت و سلامت

بعد از یک روز طولانی، پوست کوهنوردان خسته و تحت فشار عوامل محیطی است. برای ترمیم و حفظ سلامت پوست، این مراحل را به دقت دنبال کنید:

1. پاکسازی ملایم؛ پوست را تازه کنید: با استفاده از آب ولرم و یک شوینده ملایم، پوست صورت را از گرد و خاک، عرق و چربی‌های انباشته شده پاک کنید. استفاده از آب خیلی داغ یا صابون‌های قوی می‌تواند پوست را بیشتر خشک کند، پس همیشه از شوینده‌ای با PH مناسب پوست استفاده کنید.
2. مرطوب‌کننده؛ جادوی بازگرداندن رطوبت: پس از پاکسازی، حتماً از یک مرطوب‌کننده مناسب پوست استفاده کنید. این کار به بازسازی لایه‌های محافظ پوست کمک کرده و از خشکی و ترک‌خوردگی جلوگیری می‌کند. کرم های مرطوب کننده ورناتن با فرمولاسیون سبک و بدون چربی ،به‌طور عمیق به لایه‌ های زیرین پوست نفوذ می کنند و رطوبت لازم را به آن می‌رسانند.
3. بازبینی پوست؛ علائم هشداردهنده را جدی بگیرید: پوست‌تان را به دقت بررسی کنید. اگر قرمزی، سوختگی آفتابی، جوش یا هر گونه حساسیت دیدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام می‌تواند از مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
4. تغذیه درست؛ از درون به پوست کمک کنید: بعد از کوهنوردی، بدن و پوست به مواد مغذی نیاز دارند تا به سرعت ترمیم شوند. مصرف پروتئین‌های سالم، ویتامین‌ها و آب کافی به بازیابی انرژی پوست و بدن کمک شایانی می‌کند.

نکات کلیدی و طلایی برای حفظ سلامت پوست کوهنوردان

• عطر و ادکلن را کنار بگذارید: در شرایط کوهستانی، عطر و ادکلن می‌توانند پوست کوهنوردان را حساس‌تر کنند و ریسک آسیب در برابر نور خورشید را بالا ببرند. بهتر است برای حفظ سلامت پوست، در طول برنامه کوهنوردی از این محصولات استفاده نکنید.
• سیگار نکشید: سیگار کشیدن علاوه بر مضرات شناخته شده، روند پیری پوست را تسریع می‌کند و باعث خشکی و افتادگی و پیری زودرس می‌شود. برای محافظت از پوست، دور سیگار را خط بکشید.
• مشورت با پزشک در صورت مشکلات پوستی: اگر بیماری پوستی خاصی دارید، حتما قبل از کوهنوردی با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است نیاز باشد اقدامات حفاظتی خاصی مثل کرم‌های ویژه یا داروهای خاص را به همراه داشته باشید.
• آرایش نکنید: آرایش باعث می‌شود پوست کوهنوردان نتواند به خوبی نفس بکشد و در طول فعالیت‌های شدید ورزشی مثل کوهنوردی، آسیب بیشتری ببیند. بهتر است در طول مسیر از آرایش پرهیز کنید تا پوست‌تان نفس بکشد و سالم بماند.

جمع‌بندی نهایی

پوست، بزرگ‌ترین عضو بدن و اولین خط دفاعی ما در برابر خطرات محیطی است. با رعایت نکات ساده‌ای مثل استفاده از کلاه مناسب، عینک محافظ، پاکسازی و مرطوب‌سازی مرتب، می‌توانیم از پوست خود در برابر باد، سرما و آفتاب کوهستان محافظت کنیم. این مراقبت‌ها نه تنها پوست را سالم نگه می‌دارند بلکه باعث می‌شوند پس از کوهنوردی، شادابی و طراوت چهره‌مان حفظ شود و حس بهتری داشته باشیم. همیشه به یاد داشته باشید، پوست سالم یعنی بدنی سالم‌تر و کوهنوردی پرانرژی‌تر!