روش‌ های مؤثر برای کاهش درد آرتروز دست و انگشتان

آرتروز دست و انگشتان یکی از شایع‌ ترین مشکلات مفصلی است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را به‌ طور چشمگیری تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری نه تنها باعث درد و التهاب مزمن می‌شود، بلکه محدودیت حرکت انگشتان و کاهش قدرت دست را نیز به همراه دارد. فعالیت‌ های ساده روزمره مانند نوشتن، تایپ کردن، برداشتن اجسام یا حتی باز کردن درب‌ ها می‌ توانند به چالشی بزرگ تبدیل شوند. به همین دلیل، آگاهی از روش‌ های مؤثر برای کاهش درد و حفظ عملکرد مفصل‌ ها اهمیت ویژه‌ ای دارد.

راهکارهای درمانی آرتروز دست تنها به دارو محدود نمی‌شوند؛ بلکه ترکیبی از مراقبت‌ های خانگی، تمرینات فیزیوتراپی، استفاده از محصولات موضعی و تغییر سبک زندگی می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا داشته باشد. استفاده از کرم‌ ها و پمادهای موضعی، تمرینات تقویتی و کششی، مراقبت از مفاصل در طول روز و حفظ وزن مناسب، همگی از روش‌ های مؤثر برای کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری هستند.

بیشتر بخوانید: بررسی جامع تفاوت های بین درد حاد و مزمن 

علائم و اثرات آرتروز دست و انگشتان

آگاهی از علائم آرتروز دست و انگشتان، اولین گام برای پیشگیری از پیشرفت بیماری و کاهش درد است. این بیماری می‌تواند مفاصل کوچک دست و انگشتان را درگیر کرده و عملکرد روزمره فرد را محدود کند. شایع‌ ترین علائم عبارت‌ اند از:

• درد مزمن: درد اغلب در مفصل شست، انگشتان میانی و مفاصل بین استخوانی دست احساس می‌ شود و با فعالیت‌ های روزانه مانند نوشتن، برداشتن اجسام یا تایپ کردن تشدید می‌ شود. این درد ممکن است در مراحل اولیه خفیف باشد اما با پیشرفت بیماری، شدت آن افزایش می‌یابد.

• تورم مفاصل: التهاب مفاصل باعث افزایش حجم و حساسیت ناحیه می‌شود و خم کردن یا باز کردن انگشتان را دشوار می‌کند.

• سفتی مفاصل: سفتی صبحگاهی یا پس از استراحت طولانی مدت از دیگر علائم اولیه آرتروز است و معمولاً به‌ تدریج کاهش می‌ یابد.

• برآمدگی استخوانی و گره‌ های انگشت: تشکیل زائده‌ های استخوانی در انتهای انگشتان، ظاهر دست را تغییر داده و ممکن است باعث خمیدگی یا نامنظمی شکل انگشتان شود.

• کاهش قدرت دست: افراد مبتلا ممکن است در گرفتن اشیاء، چرخاندن کلید یا انجام حرکات ظریف دچار مشکل شوند.

شناخت این علائم و مراجعه به پزشک در مراحل اولیه، امکان کنترل بهتر بیماری و جلوگیری از آسیب دائمی مفاصل را فراهم می‌ کند.

بیشتر بخوانید: ۱۷ نوع شایع درد و هر آنچه باید درباره آن‌ ها بدانید

روش‌ های کاهش درد آرتروز دست و انگشتان 

کاهش درد آرتروز دست و انگشتان نیازمند ترکیبی از مراقبت‌ های خانگی، دارویی و سبک زندگی سالم است. با رعایت نکات ساده و استفاده از روش‌ های مناسب می‌توان التهاب و درد را کنترل کرد و حرکت مفاصل را بهبود بخشید.

۱. استفاده از داروها و کرم‌ های موضعی

یکی از سریع‌ ترین و مؤثرترین روش‌ ها برای کاهش درد و التهاب مفاصل، استفاده از کرم‌ ها و پمادهای موضعی است. این محصولات مستقیماً روی ناحیه آسیب‌دیده اثر می‌گذارند و با کاهش التهاب، علاوه بر کاهش درد، به حفظ دامنه حرکتی مفصل و بهبود عملکرد روزانه کمک می‌کنند.

یکی از گزینه‌های کارآمد در این زمینه، کرم ضد درد ورناتن است. این کرم با ترکیبات ضدالتهاب و تسکین‌ دهنده، درد را کاهش می‌دهد و با ماساژ ملایم روی مفصل دردناک، روند سفتی مفصل را کند می‌کند. استفاده منظم از این کرم می‌تواند علاوه بر تسکین درد، انعطاف مفاصل را حفظ کرده و عملکرد انگشتان و مفاصل را بهبود بخشد.

۲. فیزیوتراپی و تمرینات حرکتی

تمرینات فیزیوتراپی نقش بسیار مؤثری در بهبود حرکت مفاصل و کاهش درد دارند. با تقویت عضلات اطراف مفصل و حفظ انعطاف پذیری آن، فشار وارد بر مفاصل کاهش می‌یابد.

• تمرینات کششی: خم و راست کردن انگشتان، باز و بسته کردن مشت و حرکات دورانی مفاصل شست می‌تواند سفتی و درد مفاصل را کاهش دهد.

• تمرینات مقاومتی: استفاده از توپ نرم یا کش‌ های مقاومتی به تقویت عضلات دست و پیشگیری از تحلیل عضلانی کمک می‌کند.

• حرکات آرام و ملایم: انجام تمرینات با سرعت پایین و بدون فشار بیش از حد، از آسیب بیشتر به مفاصل جلوگیری می‌کند.

فیزیوتراپیست با توجه به شدت آرتروز و شرایط فرد، برنامه تمرینی اختصاصی طراحی می‌کند که بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.

۳. کمپرس‌ های گرم و سرد

استفاده از گرما یا سرما بر مفاصل، به کاهش درد و تورم کمک می‌کند:

• کمپرس سرد: برای کاهش التهاب و تورم مفاصل در مراحل حاد، ۱۰–۱۵ دقیقه کمپرس سرد توصیه می‌شود.

• کمپرس گرم: برای کاهش سفتی مفاصل و افزایش جریان خون، حمام دست با آب ولرم یا کمپرس گرم مؤثر است.

• ترکیب کمپرس گرم و سرد: استفاده متناوب کمپرس‌ ها می‌تواند درد را کاهش داده و عملکرد مفاصل را بهبود بخشد.

۴. آتل‌ بندی و محافظت از مفاصل

آتل‌ها و انگشت‌بندها از حرکت بیش از حد مفصل جلوگیری کرده و فشار وارده بر مفصل را کاهش می‌دهند:

• استفاده از آتل‌ها در شب یا هنگام فعالیت‌های سنگین باعث کاهش درد و التهاب می‌شود.

• آتل‌ها همچنین به حفظ موقعیت صحیح مفصل کمک کرده و از تغییر شکل انگشتان جلوگیری می‌کنند.

۵. داروهای خوراکی و ضدالتهاب

در موارد درد شدید یا تورم زیاد، پزشک ممکن است داروهای خوراکی ضدالتهاب مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و یا استامینوفن تجویز کند. مصرف منظم و تحت نظر پزشک، کنترل درد را آسان‌تر می‌کند.

۶. سبک زندگی و تغییر عادات روزانه

تغییر سبک زندگی می‌تواند نقش مهمی در کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت آرتروز داشته باشد:

• کاهش فشار روی مفاصل: استفاده از ابزارهای کمکی مانند دستگیره‌ های بزرگ و وسایل سبک‌تر فشار روی مفصل شست و انگشتان را کاهش می‌دهد.

• تمرینات منظم دست: حرکات ملایم دست و انگشتان، جریان خون را افزایش داده و انعطاف مفاصل را حفظ می‌کند.

• تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از کلسیم، ویتامین D، امگا۳ و آنتی‌اکسیدان‌ها به سلامت مفاصل کمک می‌کند.

• کنترل وزن: کاهش وزن اضافه فشار وارده بر مفاصل دست و بدن را کاهش داده و از پیشرفت آرتروز جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید: کمبود کدام ویتامین باعث زانو درد می‌شود؟بررسی علائم و روش‌های درمان

۷. درمان‌ های جایگزین و طبیعی

روش‌های طبیعی و جایگزین نیز می‌توانند به کاهش درد کمک کنند:

• ماساژ درمانی: ماساژ ملایم دست و انگشتان با روغن‌ های مخصوص، تنش عضلانی را کاهش می‌دهد و جریان خون را افزایش می‌دهد.

• طب سوزنی و رفلکسولوژی: تحریک نقاط خاص دست می‌تواند درد را کاهش دهد.

• عصاره‌های گیاهی: استفاده از کرم‌ها یا پمادهای حاوی آلوئه‌ ورا، بابونه یا آرنیکا اثر تسکین‌ دهنده و ضدالتهاب دارد.

۸. جراحی در موارد شدید

در صورتی که درمان‌ های غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی می‌ تواند گزینه مناسبی باشد:

• فیوژن مفصل: اتصال استخوان‌های مفصل برای کاهش درد، هرچند حرکت مفصل محدود می‌شود.

• تعویض مفصل انگشت: جایگزینی مفصل آسیب‌ دیده با مفصل مصنوعی برای حفظ حرکت و کاهش درد.

• بازسازی مفصل: ترمیم غضروف و بافت نرم برای بهبود عملکرد و کاهش درد.

۹. مراقبت‌ های روزمره برای کاهش درد آرتروز

• انجام فعالیت‌های ملایم روزانه و اجتناب از فشار زیاد بر دست‌ها.

• حمام آب گرم برای دست‌ها به کاهش سفتی مفاصل کمک می‌کند.

• استفاده از محصولات تسکین‌دهنده مانند ماساژ با پماد ضد درد ورناتن اثر درمانی را افزایش می‌دهد.

• استراحت مناسب: در طول روز زمان‌هایی برای استراحت مفاصل در نظر بگیرید تا فشار و درد کاهش یابد.

سخن پایانی

کاهش درد آرتروز دست و انگشتان نیازمند ترکیبی از روش‌های درمانی، مراقبت‌های روزمره و سبک زندگی مناسب است. استفاده از محصولات موضعی، انجام تمرینات فیزیوتراپی، استفاده از کمپرس‌ها، آتل‌ بندی و رعایت رژیم غذایی مناسب می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. هر فردی که علائم آرتروز در دست و انگشتان خود را تجربه می‌کند، باید در مراحل اولیه با پزشک مشورت کرده و برنامه درمانی شخصی‌سازی شده دریافت کند. ترکیب روش‌های پزشکی، دارویی، فیزیوتراپی و مراقبت‌های خانگی بهترین راهکار برای کاهش درد و حفظ عملکرد دست است. با رعایت این موارد، می‌توان فعالیت‌های روزانه را با راحتی بیشتری انجام داد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.